Maelfu ya watu walikusanyika katika mji mkuu wa Ethiopia, Addis Ababa, Jumamosi kwa ajili ya sherehe ya shukrani ya nchi hiyo ya Afrika Mashariki, ambayo huadhimishwa kila mwaka na kundi kubwa zaidi la kikabila nchini humo, Waoromo, waliovaa mavazi ya kitamaduni yenye rangi nyeupe kwa wingi.
Sherehe ya Irreecha hufanyika kumshukuru Mungu, ambaye Waoromo humuita Waaqa. Baadhi yao bado wanaendeleza ibada ya kitamaduni ya Waaqqeffannaa, ambayo ni ibada ya Waaqa.
“Irreecha ni desturi muhimu ambayo Waoromo wanaithamini sana,” alisema Abbaa Gadaa Asmacha Foro, ambaye alihudhuria sherehe hiyo na alikuwa amesafiri kutoka eneo la West Shewa katika mkoa wa Oromia katikati mwa nchi.
Waoromo, ambao wanawakilisha takriban theluthi moja ya idadi ya watu wa Ethiopia inayokaribia milioni 130, hutumia sherehe hii ya kila mwaka kuhubiri amani na umoja.
“Irreecha ni sherehe ya shukrani yenye nguvu inayounganisha koo kuu zote za Waoromo,” alisema Robiya Bimam, mfanyabiashara wa hoteli mwenye umri wa miaka 35 na mkazi wa Addis Ababa.
Kulikuwa na usalama wa hali ya juu jijini kabla ya sherehe, baada ya ile ya mwaka 2016 kugeuka kuwa ya vurugu. Wakati huo, wahudhuriaji walitumia sherehe hiyo kufanya maandamano dhidi ya serikali ya shirikisho na walikabiliana na vikosi vya usalama, hali iliyosababisha mkanyagano ulioua zaidi ya watu 50.
Sherehe hiyo ya kusikitisha ilizaa uongozi mpya, ambao ulimuona Waziri Mkuu wa sasa Abiy Ahmed, aliyezaliwa katika mkoa wa Oromia, akipanda madarakani.
Ahmed alisema Jumamosi kwamba Irreecha ya mwaka huu inakuja baada ya nchi kuzindua Bwawa Kuu la Renaissance, ambalo “linazidisha furaha yetu mara mbili.”
Legesse Addisalem, mzee kutoka Sebeta, mji mdogo ulioko kilomita 22 (takriban maili 13) kutoka Addis Ababa, alisema kwamba “Irreecha ni sherehe ya uzazi, upendo, na amani. Tunaomba amani siyo tu kwa Ethiopia bali pia kwa Afrika nzima na dunia.”
Waoromo wengi wanaamini kwamba walinyimwa haki ya kuendeleza na kukuza mila zao na mamlaka za zamani, ikiwa ni pamoja na Mfalme Menelik II, Mfalme Haile Selassie na serikali ya kijeshi-Marxist ya Derg.
Baada ya mapambano ya muda mrefu na kujitolea kwa hali ya juu, sherehe ya Irreecha ilifufuliwa mwishoni mwa miaka ya 1990, baada ya Derg kuondolewa madarakani.
Umer Ali, mwenye umri wa miaka 60, alikuwa amevalia mavazi yake ya kitamaduni ya Kioromo kwa ustadi mkubwa alipokuwa akitafakari kuhusu kufufuliwa kwa sherehe za Irreecha.
“Kwa miaka 150, Waoromo walinyimwa fursa ya kujieleza kiutamaduni, lakini mageuzi yaliyofanywa na Waziri Mkuu Abiy Ahmed miaka sita iliyopita sasa yanawaruhusu kusherehekea Irreecha huko Finfine na kuonyesha utamaduni wao,” alisema.
Sasa, akiwa kiongozi wa kwanza wa Kioromo nchini, Waoromo wengi wanahisi kuwa na nguvu zaidi ya kukuza utamaduni wao.



















