Marekani inakashifiwa kwa kulinganisha utambuzi wa Israeli wa Somaliland na ule wa Palestina

Marekani imeitetea Israel kuhusu haki yake ya kutambua eneo lililotaka kujitenga la Somaliland katika Umoja wa Mataifa, ikilinganisha hatua hiyo na utambuzi wa taifa la Palestina na nchi nyingi.

"Israel ina haki sawa ya kuanzisha uhusiano wa diplomasia kama serikali nyingine yoyote ya kujitegemea," alisema Tammy Bruce, naibu balozi wa Marekani kwa Umoja wa Mataifa, Jumatatu wakati wa mkutano wa dharura wa Baraza la Usalama la UN.

"Mwanzo wa mwaka huu, nchi kadhaa, zikiwemo baadhi ya wanachama wa baraza hili, zilifanya uamuzi wa pande moja kutambua taifa la Wapalestina lisilo rasmi, na hata hivyo hakukuwa na mkutano wa dharura uliotolewa kuonyesha hasira ya Baraza hili," aliongeza, akiwashutumu wenzake kwa "viwango viwili."

Kauli hizo zilijibu mizozo inayoongezeka duniani kuhusu tangazo la Israel Ijumaa kwamba ilitambua Somaliland kama taifa — hatua ya aina yake ambayo ilikosolewa na Umoja wa Afrika, Jumuiya ya Kiarabu, Umoja wa Ulaya, na nguvu nyingine za kikanda, ikiwemo Uturuki, China na wengine waliodai msimamo wa Somalia kuhusu uhuru wake.

Rais wa Marekani Donald Trump amesema anapingana na utambuzi wa Somaliland, na Bruce alisema Jumatatu kwamba "hakuna mabadiliko katika sera ya Marekani."

'Palestina imetekwa kinyume cha sheria'

Balozi wa Slovenia Samuel Zbogar, ambaye nchi yake imetambua taifa la Wapalestina, alikataa kulinganisha kwa Washington.

"Palestina si sehemu ya nchi yoyote. Ni eneo lililokaliwa kinyume cha sheria, kama ilivyotangazwa na Mahakama ya Kimataifa ya Haki miongoni mwa wengine," alisema, na kuongeza kwamba Somaliland "ni sehemu ya nchi mwanachama wa UN na kuitambua kunapingana na Katiba ya Umoja wa Mataifa."

Kama mmoja wa wanachama wa sasa wa Baraza la Usalama, balozi wa Somalia Abukar Osman alikosoa utambuzi wa Israel.

"Kitendo hiki cha uvamizi kinalenga kuhamasisha kugawanyika kwa eneo la Somalia," alisema Osman, akitaka Umoja wa Mataifa kukataa kwa dhati.

Akitoa hotuba katika kikao cha dharura cha Baraza la Usalama la UN, mwakilishi wa Uturuki kwa UN Ahmet Yildiz alisema "misingi ya utaratibu wa kimataifa imetekwa tena" kutokana na hatua ya hivi karibuni ya Israel, akisisitiza kwamba Uturuki "inakataa kabisa tangazo la Israel, ambalo ni ukiukaji wazi na mzito wa sheria ya kimataifa na Katiba ya Umoja wa Mataifa."

"Utambuzi wa pande moja wa eneo ambalo ni sehemu ya nchi mwanachama huru wa UN unadhuru moja kwa moja misingi ya uhuru wa taifa, uadilifu wa mipaka na kutoshiriki katika mambo ya ndani ya nchi nyingine," aliongeza.

Pakistan yadokeza njama dhidi ya Gaza.

Pakistan ilidokeza uwezekano wa Wapalestina kuhamishwa kwa lazima kutoka makazi yao huko Gaza, na kushutumu kutambuliwa Somaliland kama "kinyume cha sheria."

"Kupitia marejeo ya awali ya Israel kuhusu Somaliland kama eneo la kutuma watu wa Palestina, hasa kutoka Gaza, utambuzi wake haramu wa mkoa wa Somaliland wa Somalia ni jambo la kusikitisha sana," alisema Naibu Balozi wa Pakistan kwa UN Muhammad Usman Iqbal Jadoon, akituhumu utambuzi huo kama "kinyume cha sheria."

Nchi kadhaa wanachama zilisema kuwa zina dhamira ya kuunga mkono umoja wa kiutu wa Somalia bila kumtaja Israel moja kwa moja.

Balozi wa Uingereza James Kariuki alithibitisha tena msaada wa nchi yake kwa "uhuru wa kitaifa, uadilifu wa mipaka, uhuru wa kisiasa na umoja wa Somalia."

Muwakilishi wa Israel Jonathan Miller alisema hatua hiyo "si hatua ya uadui dhidi ya Somalia, na haituzuii kufanya mazungumzo ya baadaye kati ya pande mbili," akiiita "fursa ya kuimarisha utulivu."

Somaliland ilitangaza uhuru wake kutoka Somalia mwaka 1991 na ilikuwa ikitafuta bila mafanikio kutambuliwa kimataifa hadi tangazo rasmi la Israel la utambuzi.

Iko katika Upembe wa Afrika, mkoa wa kaskazini wa Somaliland upo kando ya Ghuba ya Aden upande wa Yemen, jambo linaloifanya kuwa muhimu zaidi kimkakati.