Misheni za kulinda amani za Umoja wa Mataifa zinakabiliwa na changamoto kubwa za kifedha, na kupunguzwa kwa msaada wa kifedha kutoka Marekani kunaweza kupunguza uwezo wa kulinda raia katika maeneo kama Sudan Kusini na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, msemaji wa kulinda amani wa Umoja wa Mataifa alisema Jumanne.

Rais wa Marekani, Donald Trump, wiki iliyopita alifuta msaada wa dola bilioni 4.9 wa misaada ya kigeni uliokuwa umeidhinishwa na Bunge la Congress. Hii inajumuisha takriban dola milioni 800 za ufadhili wa kulinda amani uliotengwa kwa mwaka wa 2024 na 2025, kulingana na ujumbe wa utawala wa Trump kwa Congress.

Ofisi ya bajeti ya Ikulu ya Marekani tayari imependekeza kuondoa ufadhili wa misheni za kulinda amani za Umoja wa Mataifa ifikapo mwaka 2026, ikitaja kushindwa kwa operesheni katika Mali, Lebanon, na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo.

Washington ni mchangiaji mkubwa zaidi, ikichangia asilimia 27 ya bajeti ya dola bilioni 5.6 ya kulinda amani ya Umoja wa Mataifa.

Misheni 11 za kulinda amani za Umoja wa Mataifa zinaendelea.

"Bila rasilimali za kutosha, tutafanya kazi kidogo kwa rasilimali chache, jambo ambalo linaweza kuwa na athari kubwa kwa amani na usalama katika maeneo kama Sudan Kusini na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, ambapo changamoto za kifedha zinaweza kupunguza sana uwezo wetu wa kulinda raia," msemaji wa kulinda amani wa Umoja wa Mataifa alisema mjini New York.

"Tunawahimiza wanachama wote wa Umoja wa Mataifa kulipa michango yao kwa kulinda amani kikamilifu na kwa wakati ili kuendeleza kazi muhimu na athari za kulinda amani," msemaji huyo aliongeza.

Kwa sasa, kuna misheni 11 za kulinda amani za Umoja wa Mataifa kote duniani. Msemaji wa kulinda amani wa Umoja wa Mataifa alisema misheni hiyo tayari iko "chini ya shinikizo kubwa la kifedha kutokana na mgogoro wa kifedha."

Katika ujumbe wa utawala wa Trump kwa Congress, ilielezwa kuwa dola milioni 393 kati ya dola bilioni 1.2 zilizotengwa kwa mwaka wa fedha wa 2025 kwa akaunti ya Michango kwa Shughuli za Kulinda Amani za Kimataifa (CIPA) zitaondolewa, pamoja na zaidi ya dola milioni 400 zilizotengwa kwa miaka ya fedha ya 2024 na 2025 kwa akaunti ya Operesheni za Kulinda Amani (PKO).

Akaunti ya CIPA hutoa fedha kwa malipo ya lazima ya kulinda amani ya Umoja wa Mataifa.

"Kulinda amani kwa Umoja wa Mataifa kumekumbwa na upotevu na unyanyasaji, kama inavyothibitishwa na unyanyasaji unaoendelea katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo na Jamhuri ya Afrika ya Kati," ujumbe kwa Congress ulisema, huku pia ukidai kuwa mabilioni ya dola katika mikataba ya kulinda amani "yamehusishwa na mipango mikubwa ya ufisadi."

Ilisema kupunguzwa kwa ufadhili "kutakuwa hatua ya kwanza ya kushiriki katika mageuzi makubwa ndani ya Umoja wa Mataifa."

Ilisema akaunti ya PKO ilikusudiwa kusaidia operesheni za kulinda amani na utulivu na kukabiliana na vitisho vya misimamo mikali, lakini "kwa vitendo, akaunti hii ni mfuko wa matumizi ya miradi inayozidi lengo la msingi la usalama."

Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa, Antonio Guterres, anatafuta njia za kuboresha ufanisi na kupunguza gharama wakati shirika hilo linaadhimisha miaka 80 mwaka huu huku likikabiliwa na mgogoro wa kifedha.