Takriban Wapalestina 200,000 wamerudi kaskazini mwa Gaza baada ya kusitishwa kwa mapigano, kulingana na shirika la ulinzi wa raia katika eneo hilo lililozingirwa.

"Takriban watu 200,000 wamerudi kaskazini mwa Gaza leo," alisema Mahmud Bassal, msemaji wa shirika hilo, ambalo ni kikosi cha uokoaji kinachofanya kazi Gaza.

Makumi ya maelfu ya Wapalestina walianza kuelekea kaskazini mwa Gaza baada ya kusitishwa kwa mapigano siku ya Ijumaa, wakiwa na shauku ya kuona kilichosalia katika nyumba zao zilizoharibiwa na wakiwa na wasiwasi kuhusu changamoto zinazowakabili.

Karibu watu wote milioni 2.2 wa Gaza wamelazimika kuhama makazi yao kutokana na vita vya kinyama vya Israeli, vilivyoanza Oktoba 2023 baada ya shambulio la kuvuka mpaka lililofanywa na Hamas kwenye makazi na vituo vya kijeshi vya Israeli.

Uvamizi wa Israeli uliofuatia uliua zaidi ya watu 67,000, ukageuza sehemu kubwa ya Gaza kuwa vifusi na kusababisha janga kubwa la kibinadamu.

Jeshi la Israeli lilisema makubaliano ya kusitisha mapigano yalianza saa 6 mchana kwa saa za eneo hilo (0900 GMT) siku ya Ijumaa. Tangazo hilo liliwafanya Wapalestina wengi kuanza kutembea kando ya barabara ya pwani ya Gaza kuelekea kwenye nyumba zao za zamani katika kaskazini iliyoharibiwa vibaya huku wanajeshi wa Israeli wakiondoka.

Sherehe zilizochanganyika na vifusi

Licha ya sherehe kubwa zilizopokelewa baada ya kusitishwa kwa mapigano, Wapalestina wengi walitambua kwa uchungu kwamba hakuna kilichosalia cha maisha yao ya awali kabla ya vita.

"Sawa, imeisha – halafu? Hakuna nyumba ninayoweza kurudi," alisema Balqees, mama wa watoto watano kutoka Gaza City ambaye alikuwa akihifadhiwa Deir al Balah katikati mwa Gaza, akizungumza na Reuters.

"Wameharibu kila kitu. Makumi ya maelfu ya watu wamekufa, Gaza imebaki magofu, na wamefanya kusitisha mapigano. Je, ninapaswa kufurahi? Hapana, sifurahii."

Baadhi ya wakazi wa zamani wa Gaza City walikuwa tayari wameanza kurudi hata kabla ya kusitishwa kwa mapigano kuanza, wengine wakifika hadi kitongoji cha kaskazini magharibi cha Sheikh Radwan.

‘Bahari ya vifusi’

Miongoni mwao alikuwa Ismail Zayda, baba wa watoto watatu mwenye umri wa miaka 40, ambaye alikwenda kuangalia nyumba yake siku ya Ijumaa asubuhi na kushangazwa kuona bado imesimama – ingawa katikati ya "bahari ya vifusi."

"Namshukuru Mungu, nyumba yangu bado imesimama," aliambia Reuters katika ujumbe wa sauti. "Lakini eneo limeharibiwa, nyumba za majirani zangu zimeharibiwa – mitaa yote imeangamizwa."

Magari ya kivita na tingatinga za Israeli zilianza kuondoka Gaza siku ya Alhamisi.

Jeshi la Israeli lilisema katika taarifa kwamba wanajeshi walikuwa "wakibadilisha nafasi za kiutendaji" ndani ya Gaza.

Kwa baadhi ya Wapalestina huko Gaza, matarajio ya kurudi hata kwenye mabaki ya nyumba zao za zamani yalitosha.

"Bila shaka, hakuna nyumba – zimeharibiwa – lakini tunafurahi tu kurudi mahali ambapo nyumba zetu zilikuwa, hata juu ya vifusi," alisema Mahdi Saqla, mwenye umri wa miaka 40, alipokuwa amesimama karibu na hema la muda katikati mwa Gaza.

"Hilo, pia, ni furaha kubwa."