Iran imekataa vikali jaribio lolote la Uingereza, Ujerumani, na Ufaransa kurejesha vikwazo vilivyoondolewa chini ya makubaliano ya nyuklia ya mwaka 2015, ikisema hawana haki ya kisheria, kisiasa, au kimaadili kufanya hivyo.

Katika taarifa kwenye mtandao wa kijamii X siku ya Jumapili, Waziri wa Mambo ya Nje Abbas Araghchi alisema: “Sio tu kwamba E3 hawana haki ya kisheria, kisiasa, au kimaadili ya kutumia ‘snapback,’ lakini hata kama wangekuwa nayo, ‘tumia au poteza’ haifanyi kazi.”

“Ni kwamba usemi sahihi kwa hali ya E3 ni ‘tumia na upoteze.’ Au bora zaidi, ‘tumia na upoteze kila kitu,’” aliongeza.

Nchi za E3 zilitangaza mwezi uliopita kwamba zimeanzisha utaratibu wa ‘snapback’ chini ya Azimio la Baraza la Usalama la UN namba 2231, ambalo litarudisha vikwazo ndani ya siku 30 ikiwa Iran haitatimiza wajibu wake.

Unafuu wa vikwazo

Chini ya makubaliano hayo, ambayo Marekani ilijiondoa wakati wa muhula wa kwanza wa Rais Donald Trump, Iran ilipewa unafuu wa vikwazo kwa kubadilishana na kuweka mipaka kwenye mpango wake wa nyuklia.

Iran ilisitisha ushirikiano na shirika la kimataifa la uangalizi wa nyuklia la UN kufuatia mashambulizi ya Marekani na Israeli dhidi ya nchi hiyo mwezi Juni, ikilituhumu Shirika la Kimataifa la Nishati ya Atomiki (IAEA) kwa upendeleo dhidi ya Tehran.

Iran ilikuwa ikishiriki mazungumzo ya nyuklia yaliyosimamiwa na Oman na Marekani wakati Israeli ilipoanzisha shambulio la kushtukiza dhidi ya Tehran tarehe 13 Juni, ikilenga maeneo ya kijeshi, nyuklia, na raia pamoja na makamanda wa kijeshi waandamizi na wanasayansi wa nyuklia.

Tehran ilizindua mashambulizi ya makombora na droni kama kisasi, huku Marekani ikilipua maeneo matatu ya nyuklia ya Iran. Mzozo huo wa siku 12 ulisitishwa chini ya usitishaji wa mapigano uliofadhiliwa na Marekani ambao ulianza kutekelezwa tarehe 24 Juni.

Nchi za Magharibi zinataka Iran irejee kwenye mazungumzo kuhusu mustakabali wa mpango wake wa nyuklia, pamoja na ukaguzi wa kimataifa wa vituo vyake.