Mamilioni ya raia wa Afrika wana nia ya kuwa na utajiri kupitia kilimo na ni dira ambayo Aliko Dangote anaipigia chapuo.

Katika mkutano wa 23 wa Doha kuanzia Disemba hadi 7 katika mji mkuu wa Qatar, mtu tajiri zaidi barani Afrika ameuambia mkutano huo kuwa kubadilisha mtazamo kuhusu kutawaondoa watu kutoka kwenye umaskini hadi kwenye fursa za uchumi na kufanya mabadiliko kwa maisha ya watu kote barani.

Ujumbe huu unawiana na mada ya "Haki katika hatua: Zaidi ya Ahadi hadi Ufanisi", na kuwaleta pamoja Marais wanaokabiliana na changamoto za ujenzi baada ya vita, elimu inayoainisha mashambulizi kwenye shule, na viongozi wa biashara wanaotaka kuwepo kwa uwekezaji pale panapohitajika zaidi.

Mwenyeji akiwa Emiri wa Qatar, Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani, mkutano huo wa siku mbili mjini Doha ulikuwa washirika zaidi ya 5,000 kutoka nchi zaidi ya 160.

Lakini ni ule mtazamo wa Afrika – kutoka mabadiliko ya kilimo hadi elimu kwenye maeneo ya vita – ndiyo ulioweka wazi mpango wa matokeo kuliko uanadiplomasia.

Suluhu kutoka Afrika

Rais John Dramani Mahama wa Ghana na mwenzake wa Syrian Ahmed al Sharaa waikuwa miongoni mwa viongozi ambao walikuwa na mazungumzo na mamlaka na wajumbe kutoka maeneo mbalilmbali duniani kuhusu masuala yanayokinzana.

Majadiliano yao yaligusia kuhusu siasa, mazingira na changamoto za kijamii, huku ikiwa maendelea ya Afrika yakipewa kipaumbele.

Dangote alizungumzia kuhusu kuongeza uwekezaji kote barani Afrika katika sekta zote, hasa kilimo.

"Kwa muda mrefu, watu wengi walidhani kuwa kilimo ni kwa ajili ya watu maskini," aliuambia mkutano huo. "Hilo siyo kweli. Ndiyo maana tuna lengo la kuwapa mamilioni ya watu uwezo wa kuimarisha maisha yao na kupata utajiri kupitia kilimo."

"Mizozo ndiyo masuala tunayoyapa kipaumbele katika agenda yetu," alisema, akitioa mifano ya hali ilivyo Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, Cameroon na Mali.

"Kama tulivyoona katika mashambulizi ya hivi karibuni dhidi ya shule za wasichana nchini Nigeria, matatizo kama hayo yaliyokithiri hayakubaliki. Tunataka kuona vitisho kama hivi vikiondoka kabisa, na tunachukua hatua kuhakikisha tunatimiza hili."

Dkt Malik alieleza kuwa unachangia pakubwa katika matatizo ya elimu.

Ushirikiano na hatua

Waziri wa mambo ya nje wa Uturuki Hakan Fidan alisisitiza dhamira ya Uturuki katika kumaliza mizozo huku akiikumbusha dunia kuhusu kurejesha amani na hali ya kawaida Gaza na Sudan Kusini kuwa kunahitaji muendelezo wa majadiliano ya kidiplomasia.

Matamshi ya Fidan yanatoa muelekeo kuhusu mapendekezo ya mkutano huo kufanya zaidi ya kwa mikusanyiko ya matatizo – kisiasa, kijamii, kwa watu na yanayohusiana na mabadiliko ya tabianchi – yanayotokea kote duniani.

Msisitizo sasa unahama kutoka kulinda na kuimarisha maisha ya watu kupitia sera ambazo zinakwenda mbali zaidi ya kuongea tu, hasa katika kanda ambazo zinapitia matatizo yanayolingana.