Mke wa Rais wa Uturuki, Emine Erdoğan, ameonya kwamba mamilioni ya wanawake na watoto walionyimwa haki za msingi za binadamu ni kumbukumbu wazi ya upungufu unaozidi wa haki duniani, alipohutubia mkutano wa kimataifa huko Sierra Leone kupitia ujumbe wa video.

Erdoğan aliutoa ujumbe wake kwa programu "Kuimarisha Ustahimilivu wa Wanawake na Wasichana dhidi ya Mabadiliko ya Tabianchi na Migogoro", akimpongeza Mke wa Rais wa Sierra Leone, Fatima Maada Bio, kwa "uongozi thabiti" kwa niaba ya wanawake na watoto.

Alimpongeza pia Bio kwa kazi yake kama Mwenyekiti wa Umoja wa wake wa Kwanza wa Afrika kwa Maendeleo na kama mwanzilishi wa kampeni ya "Mikono Mbali na Wasichana Wetu", ambayo sasa inasherehekea kumbukumbu ya miaka saba.

Erdoğan alisema ana shukrani kwa ushirikiano wao kwenye Bodi ya Ushauri ya Taka Sifuri ya UN, ambayo yeye ndiye mwenyekiti, akitaja jitihada za kipekee za Bio katika kukabiliana na changamoto za pamoja za kimataifa.

Akibainisha mada ya kampeni ya kumbukumbu ya mwaka huu — kuimarisha ustahimilivu wa wanawake na wasichana dhidi ya mabadiliko ya tabianchi na migogoro — alisema inalenga moja ya masuala yanayosisitiza zaidi ya enzi hii.

"Mabadiliko ya tabianchi ni mojawapo ya changamoto kubwa za kimataifa za wakati wetu, zikigusa nchi bila kujali kiwango chao cha maendeleo," alisema. "Kuongezeka kwa majanga ya asili, ukame, uchafuzi wa ardhi na kupanda kwa maji ya bahari kunaathiri jamii kwa kina."

Wanawake waubeba mzigo

Aliongeza kwamba migogoro zaidi ya 120 duniani kote inachosha ubinadamu na "kuisukuma hadi hatua ya kuvunjika", na wanawake na watoto ndio wanalipia gharama kubwa zaidi. "Peke yake mwaka 2024, wanawake na watoto milioni 676 walilazimika kuishi katikati ya migogoro," alisema, akiongeza kwamba idadi ya wanawake waliouawa katika vita katika miaka miwili iliyopita imeongezeka mara mbili ikilinganishwa na miaka ya awali.

Erdoğan alionya kwamba ifikapo 2050, takriban wanawake milioni 158 wanatarajiwa kusukumwa katika umaskini wa hali ya juu kutokana na madhara ya mabadiliko ya tabianchi.

"Uwepo wa mamilioni ya wanawake na watoto wanaopigania kuishi bila haki za msingi kama haki ya kuishi, uhakika wa chakula, upatikanaji wa maji safi na elimu ndiyo sababu kuu ya rekodi ya dunia kuhusu haki kuwa imejaa kushindwa," alisema.

Alisisitiza kwamba wanawake wanapaswa kuonekana kama "waigizaji wakuu" katika kujenga dunia yenye ustawi na haki. "Hawawezi kuwa wale wanaosubiri msaada wakati wa migogoro ya kibinadamu, bali wawe washiriki hai katika kutafuta suluhu."

Wito wa umoja wa kimataifa

Akirejea utafiti, alisema uwakilishi mkubwa wa wanawake katika bunge huongeza uwezekano wa kuidhinisha makubaliano ya kimataifa ya mazingira, wakati ushiriki wa wanawake katika upatanishi na ujenzi wa amani unaweza kuongeza nafasi za kusitisha vurugu hadi 24%. Aliongeza kwamba nchi ambazo wanawake wanapata hadhi ya kijamii na kisiasa ya juu pia zinarekodi uzalishaji wa kaboni wa asilimia 12 chini.

Erdoğan alibainisha kwamba wanawake wanajumlisha nusu ya nguvu kazi ya kilimo na, wakiwa na upatikanaji sawa wa rasilimali, wanaweza kusaidia kupunguza njaa duniani hadi kwa asilimia 17.

Mifano hii, alisema, inaweka wazi ukweli muhimu: "Kuongeza ustahimilivu wa wanawake na watoto dhidi ya migogoro ya kimataifa inawezekana tu kupitia uongozi wa wanawake."

Alionesha matumaini kwamba wito huu unaotokana na Afrika utahamasisha umoja wa kimataifa unaoweza kubadilisha maisha ya wanawake na watoto kote duniani. Wakati mwaka unakaribia kukamilika, alitakia mwaka mpya ambapo "ubinadamu utapata amani ya kudumu na ufanye kazi pamoja kujenga mustakabali endelevu."