Mkutano kati ya Rais Recep Tayyip Erdogan wa Uturuki na Rais wa Marekani Donald Trump mnamo Septemba 25 ulifanyika katika hali ya uhusiano uliokuwa na changamoto chini ya utawala wa awali wa Biden.
Kupungua kwa uhusiano wa Türkiye na Marekani kulichangiwa na mizozo kuhusu ununuzi wa mfumo wa makombora wa S-400 kutoka Urusi, sera za Syria, na vikwazo vya Marekani vilivyoweka vizuizi kwa baadhi ya kampuni za Kituruki kuingia kwenye soko la Marekani.
Hata hivyo, katika mazungumzo mafupi na waandishi wa habari wakati wa kumuaga Erdogan mnamo Septemba 25, Trump alielezea mkutano huo kama “mkutano mzuri” na kumpongeza Erdogan, akimuita “mwenye nguvu” na “anayeheshimika sana.”
Mazungumzo yao yalihusu masuala ya ulinzi, biashara, na mikataba ya nishati, pamoja na migogoro inayoendelea Mashariki ya Kati, ambapo baadaye rais wa Uturuki alisifu “maendeleo ya maana” kwenye masuala muhimu.
Wataalamu wakionyesha matumaini ya tahadhari, wanasema mkutano huo wa ngazi ya juu katika Ikulu ya White House unaweza kufungua faida za muda mrefu za kiulinzi na kiuchumi kwa Ankara.
“Kuungwa mkono kwa Erdogan hadharani na Trump kunaonyesha kupungua kwa mvutano katika uhusiano wa Marekani na Uturuki, jambo linaloashiria mabadiliko makubwa kutoka msimamo wa utawala wa Biden,” anasema Yasar Sari, mkurugenzi wa Kituo cha Haydar Aliyev cha Mafunzo ya Eurasia katika Chuo Kikuu cha Ibn Haldun, akizungumza na TRT World.
Anasema marais wote wawili wanapendelea diplomasia ya pande mbili badala ya miungano mikubwa, lakini anaonya kuwa maneno pekee hayatoshi.
“Kama tunavyojua tabia ya Trump, tunahitaji muda kuona kama maneno haya yatageuka kuwa sera,” anasema, akiongeza kuwa mkutano huo ni “hatua ya kuahidi.”
Sari alitaja uchaguzi wa Congress wa Novemba nchini Marekani kama mabadiliko yanayoweza kuathiri, ambapo Congress yenye msimamo mkali inaweza kuzuia juhudi za Trump. Migawanyiko mikubwa – kama vile msaada wa Marekani kwa Israel, msaada wake kwa YPG/PYD, na uhusiano wa karibu wa Ankara na Moscow – haitatatuliwa mara moja.
“Ingawa diplomasia hii ya kibinafsi inaunda mazingira mazuri kwa faida za muda mfupi, uwezo wake wa kushughulikia tofauti za muda mrefu na kuimarisha uhusiano wa muda mrefu bado haujulikani,” anasema Sari.
Mtazamo huu unashirikiwa pia na Ahmet Uysal, profesa wa sayansi ya siasa katika Chuo Kikuu cha Istanbul. Akisisitiza mtazamo wa kijiografia wa tawala za Republican nchini Marekani, anaita juhudi za Trump kuwa “kubwa” ikilinganishwa na “asili ndogo” ya utawala wa Biden.
“Kwa ujumla, viongozi wa Republican wanathamini umuhimu wa kijiografia wa Uturuki zaidi ya tawala za Democrat,” Uysal anaiambia TRT World.
“Diplomasia ya kibinafsi kati ya Trump na Erdogan itazaa matokeo halisi kama ilivyokuwa wakati wa kipindi cha kwanza cha Trump,” anasema, huku akitabiri “kuimarika” kwa uhusiano chini ya mtazamo wa kipekee wa sera za kigeni za Trump.
