Nchini Kenya na eneo zima, kila mwezi makusanyo ya maji taka na aina za kinyesi hufika katika Taasisi ya Utafiti wa Kimatibabu ya Kenya (KEMRI), ambapo uchambuzi wa kimaabara hutafuta ushahidi wa mapema wa virusi vya polio.
Ugunduzi wa mapema wa virusi vya polio, ugonjwa unaoambukiza ambao unaweza kusababisha ulemavu wa kudumu kwa watoto, huiwezesha Kenya na nchi jirani kuthibitisha maambukizi kabla ya virusi kuenea kupitia jamii zilizo hatarini.
Ili kuimarisha uwezo wa eneo hilo kugundua virusi vya polio na magonjwa mengine, Kenya imeboresha maabara ya KEMRI.
Ikiungwa mkono na WHO na taasisi ya Gates Foundation chini ya Mpango wa Kimataifa wa Kutokomeza Polio, maabara iliyoimarishwa ina teknolojia ya hali ya juu ya kupanga jeni, uwezo wa kutenganisha virusi, majukwaa ya uchunguzi wa molekuli, na uhifadhi ulioongezwa ambao utapunguza muda wa uchunguzi wa virusi vya polio na magonjwa mengine.
Upanuzi mpya wa maabara ulioidhinishwa na WHO unaanzisha Kenya kama kitovu cha ubora wa kikanda, na kupanua athari zake zaidi ya Kenya ili kuhudumia nchi nyingi katika kanda za WHO za Afrika na Mashariki ya Mediterania.
"Sasa tuna maabara ya kipekee kwani tunatumika kama kitovu cha uchunguzi wa kikanda, kuchakata sampuli kutoka Kenya, Somalia, Ethiopia, Uganda, Djibouti, Eritrea, na Yemen," alisema Shadrack Barmasai, Mwanasayansi wa Utafiti kutoka KEMRI.
Kituo kipya cha KEMRI kina majukwaa ya kisasa ya uchunguzi wa molekuli, uwezo wa kuhifadhi sampuli, na viwango vilivyoboreshwa vya usalama wa viumbe hai, kuhakikisha matokeo sahihi na kwa wakati unaofaa. Hasa uwezo mpya wa mpangilio wa kijeni utapunguza muda wa majaribio ya sampuli kwa kiasi kikubwa.
"Baada ya kufanya kazi hapa kwa miaka 28, uboreshaji huu utabadilisha jinsi tunavyofanya kazi," Joanne Hassan, meneja wa maabara katika KEMRI alisema.
"Tulikuwa tunatuma sampuli zetu Atlanta kwa uthibitisho wa mwisho ambao unaweza kuchukua kati ya wiki tatu na sita. Kwa uwezo mpya wa maabara nchini Kenya, tutayapata chini ya wiki moja."
"Sasa tunaweza kuiambia Wizara ya Afya aina maalum ya virusi tunavyokabiliana nayo, ambayo huwasaidia kupanga majibu madhubuti zaidi," aliongeza Collins Steriot, mwanasayansi wa utafiti katika Maabara ya Polio Genomics ya KEMRI.
"Kwa uwezo wetu ulioimarishwa tunaweza kusaidia Kenya na mataifa mengine katika kanda kukomesha milipuko kabla ya kuenea kwa idadi kubwa ya watu, badala ya kusubiri matokeo huku hali ikizidi kuwa mbaya."
