Somalia imetangaza mipango ya kuharakisha kuingiza Kiswahili katika mtaala wa shule na vyuo vikuu nchini humo kama sehemu ya juhudi zake za kujiunganisha na Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC).
Kiswahili ni lugha ya mawasiliano ya Afrika Mashariki na moja ya lugha zinazozungumzwa sana barani Afrika. Mamlaka zimesema lugha hiyo itapandishwa hadhi kuwa lugha ya kazi na mafunzo sambamba na Kisomali, Kiarabu, na Kiingereza ili kuendana na uanachama wake mpya katika EAC.
Rais Hassan Sheikh Mohamud amezihimiza vyuo vikuu vya Somalia kuongoza juhudi za kufundisha na kutumia Kiswahili kama msingi wa mshikamano na ushirikiano wa kikanda.
“Chuo Kikuu cha Taifa cha Somalia, pamoja na vyuo vyote vya Somalia, lazima viwe mstari wa mbele katika kukuza Kiswahili, lugha ya pamoja ya ukanda wa Afrika Mashariki,” alisema Rais Mohamud.
Aliyasema haya Jumanne wakati wa ufunguzi wa Mkutano wa Pili wa Ushirikiano na Ujumuishaji wa Kiuchumi wa Afrika Mashariki (EACON 2025) uliofanyika katika mji mkuu, Mogadishu, ambapo tukio hilo lilifanyika kwa mwaka wa pili mfululizo.
‘Kuandaa mfumo’
Waziri wa Elimu Farah Sheikh Abdulkadir alisema serikali inashirikiana na taasisi za kikanda kuandaa mfumo wa kufundisha Kiswahili kote nchini.
“Tunafanya kazi ya kuboresha masomo na matumizi ya lugha ya Kiswahili nchini Somalia. Tunataka kuona Kiswahili kikawa lugha ya mawasiliano, biashara, na elimu, hata kuchukua nafasi ya Kiingereza wakati wa mkutano wetu ujao,” alisema.
Bodi ya Taifa ya Elimu ya Juu ya Somalia iliyozinduliwa hivi karibuni inaratibu juhudi za pamoja na Jumuiya ya Vyuo Vikuu vya Afrika Mashariki na Mamlaka ya Sifa za Afrika Mashariki, aliongeza waziri.
Kiswahili, kinachozungumzwa na zaidi ya watu milioni 200 kote Afrika Mashariki na Kati, tayari ni lugha rasmi ya Umoja wa Afrika na Jumuiya ya Afrika Mashariki.
Toleo la mwaka huu la EACON lililenga kuimarisha ushirikiano, uzalishaji, biashara, na uwekezaji katika ukanda wa Afrika Mashariki.
Mahusiano yanayokua
Rais Mohamud alisema ujumuishaji wa Somalia katika ukanda wa Afrika Mashariki tayari unaonekana, ukijidhihirisha kupitia mahusiano ya kiuchumi yanayokua, biashara za kuvuka mipaka, na idadi inayoongezeka ya wataalamu kutoka nchi jirani wanaochangia sekta za umma na binafsi za Somalia.
Alisisitiza kuwa hatua inayofuata ya ushirikiano huu lazima izidi biashara, akitoa wito wa ujumuishaji wa kina wa kitamaduni na lugha ili kuimarisha utambulisho wa kikanda.
Rais alielezea tukio hilo kama “ishara ya kujiamini kwa Somalia na nafasi yake mpya” ndani ya EAC.
“Mogadishu daima imekuwa mji wa biashara na mawasiliano. Kufanikisha mkutano huu kunaonyesha dhamira ya Somalia ya kuimarisha ujumuishaji wa kikanda, kukuza amani, na kuendeleza ustawi wa pamoja wa Afrika Mashariki,” alisema.
Rais aliwataka wasomi, viongozi wa biashara, na watunga sera kuchukua jukumu kubwa zaidi katika kukuza ushirikiano wa kiuchumi na kisiasa katika jumuiya hiyo.
Somalia ilijiunga rasmi na Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) mwaka 2024, na kuwa mwanachama wa nane wa jumuiya hiyo pamoja na Kenya, Tanzania, Uganda, Rwanda, Burundi, Sudan Kusini, na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC).
